Voor Zuid-Holland Bereikbaar (ZHB) was 2022 een bijzonder vruchtbaar jaar. Het was het jaar waarin het onderwijs- en werkverkeer nog steeds herstellende was van de coronacrisis. Reizigersaantallen bleven achter en ondertussen kampten vervoerders met een personeelstekort. Stuk voor stuk ontwikkelingen die het des te belangrijker maken om onderwijsinstellingen en vervoerders met elkaar in contact te brengen. Alleen op die manier kunnen vraag en aanbod in het OV op elkaar worden afgestemd en blijven onderwijsinstellingen goed bereikbaar. In dit artikel blikken we terug op 2022 met Marianne Nobels en Rob Soeters, projectleiders onderwijsaanpak bij Zuid-Holland Bereikbaar die werken in opdracht van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH).

Succes in 2022
Een van de successen die Zuid-Holland Bereikbaar in 2022 behaalde is dat onderwijsinstellingen nu met vervoerders om tafel zitten. Dat was tot voor kort ondenkbaar. Soeters en Nobels spraken met alle 24 mbo, hbo en wo-instellingen en enkele middelbare scholen in Zuid-Holland om dit te bewerkstelligen. “Het is misschien moeilijk voor te stellen, maar er was nooit iemand die de handschoen oppakte,” aldus Nobels. “Nu dat wel gebeurt merken we dat er een wereld opengaat voor vervoerders én onderwijsinstellingen. Als studenten niet op school konden komen door problemen in het openbaar vervoer, werd er vaak naar elkaar gewezen. OV-medewerkers begrepen niet dat scholen allemaal tegelijk beginnen. Onderwijsinstellingen vroegen zich op hun beurt af waarom er door de vervoerder bijvoorbeeld geen langere treinstellen werden ingezet. Inmiddels is er wederzijds begrip.” Ondanks dat het onderwerp mobiliteit bij veel onderwijsinstellingen niet hoog op de agenda staat, is er inmiddels een groot netwerk opgebouwd.

Mobiliteitsscan
Het in contact brengen van onderwijsinstellingen en vervoerders is een mooi begin, maar daarmee zijn onderwijsinstellingen nog niet beter bereikbaar. Daarvoor is allereerst data nodig. Waar zitten de knelpunten in het OV? Het afgelopen jaar hebben diverse onderwijsinstellingen, waaronder de Hogeschool der Kunsten in Den Haag en het Albeda College in Rotterdam een mobiliteitsscan uitgevoerd. Met deze scan wordt aan de hand van demografische gegevens van studenten en docenten tot op 15 minuten nauwkeurig bepaald waar piekmomenten in het OV zitten. “Als deze piekmomenten voor onderwijsinstellingen en vervoerders inzichtelijk zijn, kan gekeken worden welke aanpassingen de onderwijsinstellingen en/of vervoerders kunnen doorvoeren”, legt Soeters uit. “En door de piekmomenten voortijdig aan te kaarten bij de vervoerders kunnen zij hier slim op inspelen. Er vindt nu bijvoorbeeld afstemming plaats met onderwijsinstellingen wanneer er werkzaamheden aan bruggen worden uitgevoerd. Dat is al een mooi resultaat.”

Afspraken
De belofte om werkzaamheden aan bruggen met elkaar te bespreken is een voorbeeld van de afspraken die zijn gemaakt tussen de vervoerders en onderwijsinstellingen. Soeters vertelt dat er meer voorbeelden zijn: “Als scholen forse wijzigingen doorvoeren in hun begin- en eindtijden delen ze dit met de vervoerders. Andersom zijn vervoerders weer aan zet wanneer zij versoberingen of calamiteiten voorzien in het openbaar vervoer.” Naast deze wederzijdse beloften zijn veel onderwijsinstellingen nog bezig met het opstellen van hun beleidsplan voor 2023. “Hybride onderwijs wordt steeds meer de norm en onderwijsinstellingen hebben toegezegd bij hun roostering rekening te houden met de piektijden in het openbaar vervoer”, vervolgt Soeters.

Vooruitblik
Nu de nodige afspraken zijn gemaakt, is het aan de onderwijsinstellingen en vervoerders om deze ook uit te voeren. “Het is aan ons om in de gaten te houden of de afspraken ook worden nageleefd. Dat is ons belangrijkste doel op korte termijn”, zegt Soeters. “Daarbij willen we ook beter in kaart brengen hoe de werkgevers het doen in deze regio. Want zij zijn ook een belangrijke speler in het verkeer en de onderwijsinstellingen moeten niet het idee krijgen dat zij alle problemen op moeten lossen.” Nobels kan zich volledig vinden in de woorden van haar collega, maar vult ook aan: “De laatste tijd hebben wij de partijen bij elkaar aan tafel gebracht. Het zou mooi zijn als zij de coördinerende rol nu zelf op zich nemen. Zodat wij alleen nog maar hoeven te monitoren.”

Heb je een vraag over onze onderwijsaanpak? Of wil je meer weten over de mobiliteitsscan? Neem dan contact op met een van onze projectleiders: Rob Soeters of Marianne Nobels